آشنایی با انواع روغن موتورها و نحوه عملکرد آن‌ها

روغن موتور

از جمله راه‌های مراقبت از موتور خودرو، استفاده از روغن موتور مناسب است. زیرا یکی از مهم‌ترین اجزای هر ماشین، موتور آن است که بی‌توجهی به آن می‌تواند خسارات بسیار زیادی برای شما به بار آورد. روغن موتور، یکی از فراورده‌های نفتی است که برای خودرو بسیار اهمیت دارد. عمر موتور خودرو شما تا حد زیادی به نوع روغن موتوری که مصرف می‌کنید بستگی دارد؛ بنابراین باید از روغن‌های موتور خیلی باکیفیت و مناسب خودرو خود استفاده کنید.

با این تفاسیر، آشنایی با انواع روغن موتورها و نحوه عملکرد آن‌ها می‌تواند در انتخاب بهترین نوع روغن موتور برای خودروتان به شما کمک کند.

انواع روغن موتور

روغن های موتور را براساس نوع تولید، به سه دسته مهم تقسیم می‌کنند. سه نوع اصلی روغن موتور عبارتنداز:

• روغن موتور تمام سنتتیک

روغن موتورهای تمام سنتتیک به طور کامل در آزمایشگاه و با مواد شیمیایی تولید می‌شوند. این روغن‌ها باعث می‌شود موتور خودرو شما با بالاترین توان کار کرده و راندمان مصرف سوخت خودرو را افزایش خواهد داد. کارایی این نوع روغن بیشتر از سایر روغن‌هاست؛ اما هزینه آن نسبت به سایر انواع روغن خودرو و موتور بیشتر است.

• روغن موتور نیمه سنتتیک

روغن موتورهای نیمه سنتتیک، ترکیبی از روغن خودرو و موتور معمولی و روغن سنتتیک هستند. این نوع از روغن‌ها نیز به خوبی از اجزای متحرک موتور محافظت می‌کند و کارایی آن بسیار بهتر از روغن های موتور مینرال است. البته باید به این نکته هم توجه کنید که این روغن‌های موتور، تمام ویژگی‌های روغن‌های تمام سنتتیک را ندارند و قیمت کمتری نسبت به آنها دارند.

• روغن موتور معمولی

پایه اصلی این روغن‌های موتور، نفت خام است و از ترکیب روغن‌های پایه هیدروکربن، پلی اینترنال الفین و پلی آلفا الفین‌ها تولید می‌شوند. قیمت این روغن‌ها از سایر انواع آن ارزان‌تر است و درواقع این روغن موتور، ابتدایی‌ترین معیارهای محافظت از موتور خودرو را دارند. از این روغن‌ها برای خودروهایی که موتور آن‌ها طراحی ساده‌ای دارند و یا آب‌بندی موتور خودرو صفر است، استفاده می‌شود.

روغن خودروهای معمولی نمی‌توانند در سرما یا گرمای زیاد از موتور ماشین محافظت کنند و در دماهای بسیار بالا یا بسیار پایین کارایی خود را از دست می‌دهند. علاوه بر این موارد، روغن های موتور معمولی را باید بعد از طی کردن 4000 کیلومتر، تعویض کرد که این کار چندان به صرفه نیست. حجم روغن موتور و میزان روغن مصرفی برای هر خودرو متفاوت است. این حجم می‌تواند براساس تعویض روغن، نوع موتور و برخی عوامل دیگر متفاوت باشد.

فواید روغن موتور

روغن موتورها وظایف مهمی در موتور خودرو به عهده دارند و از این جهت برای خودرو بسیار مهم هستند. در ادامه به بررسی برخی از وظایف و فواید روغن مناسب موتور خواهیم پرداخت:

• کاهش اصطکاک بین اجزای موتور

موتور از اجزای متحرکی ساخته شده است که بین این اجزا در هنگام حرکت، اصطکاک و ساییدگی به وجود می‌آید. یکی از وظایف اصلی روغن مناسب موتور این است که اصطکاک بین اجزای موتور را کاهش می‌دهد تا گرمای ناشی از آن، موتور را داغ نکند. همچنین از ساییدگی قطعات جلوگیری می‌کند.

• مانع رسیدن گرما به چرخه احتراق

موتور با تولید انفجارهای کنترل شده یا احتراق درون سیلندرها کار می‌کند. اگر گرمای ناشی از اصطکاک به این گرما اضافه شود، باعث می‌شود موتور خودرو با مشکل مواجه شود. یکی از وظایف مهم روغن موتور این است که مانند عایقی از رسیدن گرما به چرخه احتراق جلوگیری می‌کند.

• به حداقل رساندن زنگ زدگی قطعات

برای این که فرایند احتراق صورت بگیرد، باید هوا که حاوی اکسیژن است، با سوخت مخلوط شود. اکسیژن یکی از عواملی است که باعث خوردگی و زنگ‌زدگی فلزات می‌شود. استفاده از یک روغن مناسب موتور می‌تواند باعث شود تا اثرات اکسیدکنندگی به حداقل برسد.

• جذب محصولات ناخواسته احتراق

در طی فرایند احتراق، برخی از محصولات ناخواسته مانند اسیدها و اکسید سیلیکون تولید می‌شوند. اگر این محصولات به سایر قسمت‌های موتور وارد شوند، باعث آسیب رساندن به موتور می‌شوند. از جمله وظایف مهم روغن موتور این است که این مواد را جذب می‌کند و به حالت تعلیق درمی‌آورد.

• کارکردی بعنوان آب‌بندی

روغن موتورها با ایجاد یک لایه نازک بین سیلندر و پیستون، به عنوان عایق عمل کرده و مانع نفوذ آب می‌شوند. به این ترتیب می‌توان گفت روغن مانند یک سیستم آب‌بندی عمل می‌کند.

• ایجاد خاصیت تمیز کنندگی

روغن موتورها، قدرت تمیز کردن فوق‌العاده‌ای دارند ولی با این حال کمتر به عنوان تمیزکننده شناخته می‌شوند. بعد از کار کردن طولانی مدت موتور، رسوبات میکروسکوپی در آن تجمع یافته و معلق باقی می‌مانند. این رسوبات می‌توانند از گردوغبار یا بقایای احتراق تشکیل شوند. بدون روغن، این مواد و رسوبات می‌توانند موتور را مسدود کرده و عملکرد آن را کاهش دهند. جریان روغن به طور مداوم این ناخالصی‌ها را به فیلتر روغن منتقل می‌کند و آن‌ها را به دام می‌اندازد.