رادیاتور ماشین چیست و چکاری میکند؟
در یک تعریف ساده تر، رادیاتور (Car radiator) کاهش دهنده دما مایع خنک کننده ماشین بوده و به عنوان یکی از اجزای اصلی در سیستم خنک کننده موتور نقش بسزایی را ایفا میکند. این قطعه وسیله ای شبیه به شوفاژ منازل در سایز بسیار کوچک تر است و با شیارهای مرتب که در یک ردیف کنار هم قرار دارند شکل ظاهری آن را میتوان تشریح کرد. به بیان دیگر، رادیاتور های موجود در خودرو کاربردی تقریبا مشابه به رادیاتور های منازل یا همان شوفاژ ها دارند
طرز کار رادیاتور ماشین از ساختار پیچیده ای برخوردار نیست؛ بدین ترتیب که مایع خنک کننده از طریق مخزن تعبیه شده وارد سیستم خنک کننده موتور شده و سپس به رادیاتور ماشین رسیده و در نهایت وارد موتور شده و در کانال هایی که دور سیلندر ها وجود دارد گردش میکند.
طی گردش مایع رادیاتور، حرارت ناشی از احتراق موتور جذب مایع خنک کننده شده و سیال دوباره به درون رادیاتور ماشین برمی‌گردد تا مجددا خنک شود. حال وظیفه رادیاتور ماشین خنک کردن مایعی است که حرارت موتور را جذب کرده است، نحوه کار رادیاتور بسیار ساده است، در رادیاتور ماشین مسیر هایی پیچ در پیچ منظمی قرار دارد که مایع در بین آنها در حال حرکت است، در این بین پره های رادیاتور باعث میشود تا هوا خنک تر در بین این لوله ها در رفت آمد باشند و به دلیل رسانش گرمایی بالای فلز رادیاتور ماشین، این گردش هوا باعث خنک شدن آب رادیاتور ماشین خواهد شد.
در پروسه خنک کردن مایع رادیاتور، قطعاتی همچون ترموستات، لوله های انتقال مایع خنک کننده، واتر پمپ و فن رادیاتور نیز سهیم هستند.
به طور کلی، رادیاتور ماشین از سه بخش اصلی تشکیل شده است به یکدیگر متصل اند:
- مخزن بالایی: بخشی که مایع خنک کننده با حرارت بالا پس از گردش در موتور به آن وارد میشود.
- مخزن پایینی: بخشی که که مایع خنک کننده پس از خنک شدن وارد آن شده و سپس به موتور بر میگردد.
- لوله های رابط رادیاتور: لوله هایی که در رادیاتور ماشین تعبیه شده اند تا در طی اتصال منبع بالایی به پایینی آب رادیاتور ماشین داخل آنها جریان داشته و به کمک هوا خنک شود. لوله های رابط اصلی ترین جزء رادیاتور خودرو محسوب میشوند.
مهمترین علل خرابی رادیاتور ماشین
- مسدود شدن مسیر گردش آب در رادیاتور خودرو (رایج ترین علت خرابی رادیاتور ماشین)
- خرابی واتر پمپ
- سوختن واشر سر سیلندر
- سوختن فیوز و از کار افتادن فن
- بروز خرابی در ترموستات یا قمقمه آب
- سوراخ شدن رادیاتور خودرو بر اثر وارد شدن ضربه به آن در تصادفات و …
- گرفتگی مجرای رادیاتور ماشین
- کج شدن پره های رادیاتور ماشین
برخلاف دیگر قطعات خودرو که معمولاً عمر نسبتا طولانی دارند، رادیاتور ماشین دوام بالایی ندارد و بهتر است پس از مدتی تعویض شود. این تعویض به دلیل خرابی‌هاییست که پیش‌تر نام بردیم. از آنجاییکه شبکه‌های رادیاتور خودرو بسیار باریک هستند با رسوباتی که به مرور زمان در آن ته نشین میشود ممکن است بسته شود و در عملکرد رادیاتور اختلال ایجاد شود.
ما به شما توصیه می‌کنیم برای عملکرد هرچه بهتر رادیاتور خودرو، آب درون آن را به طور پیوسته تعویض کنید. به خصوص زمانیکه تغییر رنگ یا گل آلود شدن آن را می‌بینید. مشخص است چنین آبی نمی‌تواند وظیفه خود را به خوبی انجام دهد و بهتر است در این اوضاع رادیاتور را شستشو بدهید.
برای شستشو دادن رادیاتور شیر تخلیه آب را باز کنید و اجازه دهید مایع درون رادیاتور تخلیه گردد. برای تخلیه کامل این مایع بهتر است اجازه دهید کمی موتور خودرو کار کند تا آب از تمامی شلنگ‌ها جمع آوری شود. حالا وقت آن است که آب مقطر و ترکیباتی که بنا بر دفترچه راهنمای خودرو خود درست کرده‌اید را در رادیاتور بریزید. توصیه ما به شما این است به هیچ عنوان از آب لوله کشی استفاده نکنید و در صورت لزوم ابتدا آن را بجوشانید.
